Prosty język

Słowami przekazujemy informacje, wiedzę, wartościowe treści dlatego też musimy zadbać o to by nasze treści były jak najbardziej zrozumiałe i pisane prostym językiem. Należy zweryfikować treśćczy w sposób precyzyjny wskazuje i analizuje problem? Teksty pisane skomplikowanym i typowo „urzędniczym” językiem często przysparzają dużo problemów dla całkowicie zdrowych osób, co więc z osobami z niepełnosprawnością intelektualną?

Osoby słabiej wykształcone, o mniejszym zasobie słów, osoby z  niepełnosprawnością intelektualną (np. Zespół Downa, Aspargera, padaczka itd.) mają słabszą zdolność do przyswajania oraz analizowania tekstu. To samo dotyczy osób głuchych i dyslektyków. Pisanie prostym językiem dodatkowo będzie również dużym ułatwieniem dla cudzoziemców.

Porady:

  • nie używaj trudnych, niezrozumiałych słów, unikaj żargonu branżowego, posługuj się obrazami lub scenami jednoznacznie pokazującymi właściwy lub nieprawidłowy sposób zachowania, wskazuj przykłady, zwłaszcza takie, które są najbardziej powszechne,
  • ważne jest także stosowanie przejrzystej redakcji tekstu, np. duża, czytelna czcionka, akapity, nagłówki – więcej wskazówek tym zakresie znajdziesz poniżej (w sekcji osoby niewidome i niedowidzące).
  • pisz językiem zalecanym w komunikacji tj. 9-12 lat edukacji - Indeks mglistości

Pomocne w walce z nieczytelnymi treściami są aplikacje, które badają zrozumiałość tekstu, pokazują błędy oraz podają gotowe rozwiązania:

  • JASNOPIS - jest narzędziem informatycznym, które potrafi zmierzyć zrozumiałość tekstu, wskazać jego trudniejsze fragmenty i zaproponować poprawki. Wylicza także tzw. indeks mglistości. Narzędzie analizuje formę językową tekstu i podaje stopień jego trudności w skali od 1 do 7. Wynik „1” oznacza teksty najłatwiejsze, zrozumiałe dla wszystkich. „7” oznacza teksty najtrudniejsze - dla specjalistów w dziedzinie, której dotyczy tekst.
  • LOGIOS - pierwsza polska aplikację do badań trudności tekstu.

Materiały

Pracownia Prostej Polszczyzny

Sprawdź, czy Twoje pismo jest proste (plik PDF 608 kB)

Komunikacja pisemna (plik PDF 567 kB)

O języku, który nie wyklucza. Jak się komunikować, by trafiać do wszystkich? - zapis webinaru Małopolskiego Instytutu Kultury - 2 lipca 2020 - 91 minut

Prosty webinar o prostym języku. Jak pisać wrażliwie i dostępnie. - zapis webinaru Małopolskiego Instytutu Kultury - 18 czerwca 2020 - 86 minut

O prostym języku na Portalu Funduszy Europejskich

Dobre praktyki prostej komunikacji bankowej

Prezentacje

Prosty język – czy to skomplikowane? - Małgorzata Rapacz Małopolski Instytut Kultury (plik PDF 5 MB)

O tekście łatwym do czytania i zrozumienia - Karolina Frąk, Joanna Laszczak Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego (plik PDF 867 kB)

Prosty Język wg. wytycznych WCAG:

Zasada 1: Percepcja – informacje oraz komponenty interfejsu użytkownika muszą być przedstawione użytkownikom w dostępny dla nich sposób.

Wytyczna 1.1

Tekst alternatywny: Zapewnij tekst alternatywny dla każdej informacji nietekstowej aby przyjął formę zrozumiałą, na przykład: większa czcionka, alfabet Brailla, mowa, symbole lub język prosty do zrozumienia.